Waarom zou je veganist worden? Deel 3: de dieren

Ken je mensen die veganist geworden zijn en denk je daarbij "what the veganist?!" of ben je gewoon nieuwsgierig waarom iemand in godsnaam alle dierlijke producten uit zijn dieet zou willen bannen? In een driedelige reeks artikels lijsten we de belangrijkste voordelen op van een veganistisch, plantaardig dieet.

In twee vorige artikels somden we reeds de belangrijkste gezondheids- en milieugerelateerde redenen op om veganist te worden. De meeste veganisten zijn echter veganist geworden omwille van de dieren en het voorkomen van dierenleed.

Vleesindustrie

De reden waarom vlees slecht is voor de dieren is behoorlijk voor de hand liggend. Hoe vaak je tegen jezelf ook zegt dat jouw stukje vlees "humaan" geslacht is (wat is "humaan slachten" trouwens?), het is en blijft een feit dat een dier is moeten sterven tegen zijn wil, enkel en alleen omdat jij hem wilde opeten. En dat terwijl een mens helemaal geen vlees nodig heeft om te functioneren en te floreren. Maar er zit nog veel meer dierenleed achter de vleesindustrie dan enkel en alleen het slachten van dieren.

Ook wilde dieren komen in het gedrang doordat wij vlees produceren. Zoals we in ons artikel over het milieu aangaven, neemt de vleesindustrie heel veel land in en worden er elke seconde zeven voetbalvelden aan woud omgehakt om plaats te maken voor de vleesindustrie. Dit verwoest onherroepelijk veel natuurlijke habitats van wilde dieren. Hiernaast zie je een weergave uit de Correspondent van het aantal wilde dieren op onze planeet tegenover het aantal dieren die gehouden worden voor vlees, zuivel of eieren. Het mag geen wonder heten dat het massaal fokken van dieren om ze op te eten onze wilde dieren bedreigt.

Daarnaast hebben we het nog niet gehad over de vreselijke levensomstandigheden van onze slachtdieren, zelfs nog voordat ze gedood worden. Ook de stukjes vlees met mooi klinkende namen, zoals "organisch", "bio" of "vrije uitloop" hebben geen mooi leven gehad. Elk van deze dieren wordt gecastreerd zonder verdoving, hun bekken afgebrand, afgeranseld en in kleine hokjes gedwongen om te leven. Ze worden bovendien hormonen en/of antibiotica toegediend, zodat ze "gezond" zouden blijven. Ook vergeten we vaak dat deze dieren in hun puberteit of vroeg volwassenheid geslacht worden. Een koe kan tot 25 jaar worden als ze goed verzorgd wordt, maar haalt meestal nog geen 5 jaar. Oud vlees is immers niet mals genoeg naar onze smaak, dus worden deze dieren veel te vroeg in hun leven gedood.

Het excuus dat we vaak horen van mensen is dat zij enkel vlees kopen van "boer Bob" achter de hoek, die heel goed voor zijn dieren zorgt. Dit is echter geen geldig excuus. Zelfs als "boer Bob" zijn dieren voortdurend toelaat buiten te grazen, ze niet behandelt met hormonen of antibiotica, ze voldoende bewegingsvrijheid geeft in hun stal, en ze 15 jaar oud laat worden (wat wij ernstig betwijfelen, want zoals gezegd is oud vlees verre van mals), dan nog wordt deze koe doodgemaakt voordat haar leven teneinde is. Vlees kopen bij "boer Bob" is in dat geval misschien béter, maar nog altijd niet goed. Bovendien is het onmogelijk te achterhalen waar je vlees vandaan komt als je op restaurant of bij vrienden thuis een stuk vlees voorgeschoteld krijgt, en houd je de vleesindustrie in stand door de vraag naar vlees hoog te houden. Het beste is dus nog altijd gewoon geen vlees meer eten.

Intelligente wezens

Het is behoorlijk absurd dat we bij de mishandeling van honden of katten moord en brand schreeuwen, dat we het eten van hondenvlees in China veroordelen en walgelijk vinden, maar dat we dan 's avonds een "lekker" stukje varken gaan eten. Wat is het verschil tussen onze huisdieren en de dieren die we opeten? Wie heeft ooit beslist welke dieren minder waard zijn dan andere? Wij zijn allemaal geboren met een liefde voor alle dieren, zonder onderscheid, maar zijn later in ons leven aangeleerd dat een koe minder waard is dan een hond. Omdat het "traditie" is. Een goed filmpje hierover is het volgende:

Als we geloven dat onze hond of kat een persoonlijkheid heeft, over bepaalde dingen kan nadenken en ook pijn kan voelen, waarom geloven we dan niet dat dit ook het geval is bij koeien, varkens, schapen, kippen of ganzen? Er zijn heel wat studies die aantonen dat deze dieren die wij meer beschouwen als producten of "dingen" dan als levende wezens, in feite heel intelligent zijn.

Zo kunnen kippen tellen, hebben ze een zelf-bewustzijn en kunnen ze elkaar zelfs manipuleren (1). Een studie toonde aan dat de hanen soms vrouwtjes benaderen met de typische roep die suggereert dat ze voedsel hebben, terwijl ze in werkelijkheid niets hebben. De vrouwtjes hebben deze mannetjes echter door wanneer ze dit spelletje te vaak spelen, en reageren vervolgens niet meer op hun roep (2). Schapen blijken op sommige vlakken slimmer te zijn dan chimpansees (3) en koeien kunnen echte sociale banden onderhouden in hun kudde (4). Jonge koeien kunnen dingen aangeleerd worden en daar ook emotioneel op reageren (5) en voelen in het algemeen complexe en echte emoties (6).

Het verrassendst van allemaal zijn echter de varkens. Zij kunnen empathie voelen met hun mede-varkens (7), wat natuurlijk de toestanden in de slachthuizen des te erger maakt. Ze hebben een persoonlijkheid en kunnen complexe emoties voelen (8). In sommige gevallen scoren ze zelfs beter op intelligentie-tests dan kleuters, zoals je in onderstaand filmpje kan zien:

Maar zelfs al waren deze dieren niet intelligent of minder intelligent, dan nog is dit een vreselijk argument om ze dood te maken. Kleine kinderen of dementerende ouderen zijn ook minder intelligent dan wij, maar dat geeft ons nog niet het recht ze slecht te behandelen, laat staan ze dood te maken.

Maar eieren dan? 

Hopelijk ben je het inmiddels met ons eens dat het eten van vlees gelijkstaat aan het onnodig veroorzaken van leed, maar je kan nog altijd denken "Maar melk en eieren dan? Daar is toch geen enkel dier voor moeten sterven?" Zo dachten wij ook tot voor kort, maar helaas is niets minder waar. Ook de ei- en zuivelindustrie veroorzaken veel dierenleed.

Foto van OneGreenPlanet.org

Laten we beginnen met de productie van eieren. Ook hier gebeurt het afbranden van de snavel, dat we al eerder vermeldden, omdat deze dieren anders door de stress naar elkaar zouden beginnen pikken. Dit gebeurt zonder verdoving, hoewel de punt van een snavel veel zenuwuiteinden bevat en dus ongelofelijk gevoelig moet zijn. Ook bij "vrije uitloop" of "scharrel" kippen gebeurt dit. Deze labels zijn trouwens heel dubieus: een kip kan al "vrije uitloop" zijn als ze simpelweg niet in een kooi zit en toegang heeft tot een tweetal vierkante meter modder. De benaming "scharrel" is nog losser te gebruiken. Over het algemeen leven de kippen nog altijd zoals in de afbeelding hiernaast te zien is.


Hoewel er waarschijnlijk ook uitzonderingen zijn, is dit nog altijd de regel. Veel van deze kippen zien nooit het zonlicht en sterven vroegtijdig door stress, verwondingen of omdat ze niet genoeg meer produceren en naar het slachthuis gebracht worden. De mannelijke kuikens die geboren worden bij het fokken van legkippen, worden bovendien vernietigd. Dit is zo'n 50% van alle kuikens. Zij worden vergast, op een vuilnisbelt gegooid en achtergelaten om te creperen, of levend in een vermaler gegooid om hondeneten van te maken. Het is immers niet rendabel om deze kuikens op te voeden, want zij brengen niets op: geen eieren en niet genoeg vlees (legkippen worden minder vlezig dan vleeskippen).

En melk?

Als we verder gaan naar de melkindustrie, zien we dat het hier niet veel beter is. Een melkkoe moet elk jaar opnieuw zwanger gemaakt worden zodat zij melk blijft geven. Net zoals menselijke vrouwen niet voor eeuwig melk blijven geven na een zwangerschap, is dit natuurlijk ook zo voor deze koeien. Zij worden daarom jaarlijks of tweejaarlijks met een buis gepenetreerd en kunstmatig zwanger gemaakt. Na de bevalling wordt het kalfje bijna onmiddellijk bij hen weggenomen, wat voor veel emotionele stress zorgt. Zoals we hierboven vermeldden, kunnen koeien complexe emoties voelen, en één van de meest basale emoties onder zoogdieren is uiteraard de diepe band tussen moeder en kind. Vaak blijft de koe nog lang loeien en roepen nadat haar baby weggenomen is. Dit is overal zo, ook bij "organische" of "biologische" melk, want zonder dit proces kan er simpelweg geen melk geproduceerd worden.

Als het kalfje een vrouwtje is, wordt ze in een apart hokje gestopt tot ze oud genoeg is om hetzelfde te ondergaan als haar moeder. Als het echter een mannetje is, wordt hij geslacht voor kalfsvlees. Het brengt immers niets op om hem op te voeden, want hij produceert geen melk en niet genoeg vlees (een melkkoe is minder vlezig dan een vleeskoe).

Een melkkoe leeft gemiddeld 5 jaar, terwijl een koe gewoonlijk 20  tot 25 jaar kan worden. Na 3 of 4 van deze traumatische zwangerschappen, is haar lichaam namelijk "opgebruikt" en brengt ze niet genoeg melk meer op. Dan gaat ze naar het slachthuis.

Als je dus de vleesindustrie niet meer wil steunen, moet je ook andere dierlijke producten laten. Melk- en eiproductie hangen immers heel nauw samen met slachthuizen en de vleesindustrie. Los daarvan zijn het ook industrieën, wat wil zeggen dat ze dieren als producten behandelen in plaats van als levende wezens. Daar moet een eind aan komen.

En waarom zou je het ook niet doen, als je alle andere voordelen erbij optelt? Het is niet alleen goed voor al deze dieren, maar ook voor je gezondheid en het milieu!



Nu is het aan jullie! 

Wisten jullie al hoe erbarmelijk ons vee behandeld wordt? Is dit voor jullie een extra reden of zelfs de hoofdreden om veganistisch te worden? Heb je wel eens in een bepaalde situatie gemerkt dat een varken/koe/kip intelligenter is dan we vaak denken?

We horen graag van jullie in de comments!

Volg ons op Facebook en wees altijd op de hoogte van nieuwe posts!