Behoedzaam begon ik het artikel te lezen, want uit de titel kon al afgeleid worden wat de algemene teneur van de tekst zou zijn: "Al die bangmakerijen over vlees zijn slechts mythes". Maar zelfs alle behoedzaamheid in de wereld kon mij niet voorbereiden op de totale misinformatie die in het artikel verspreid werd.
Ik zal eerlijk zijn - ik was kwaad. Mijn eerste reactie was om er een totaal vernietigende tekst over te schrijven, vol superlatieven en uitroeptekens, zoals het een echte kwade, HOOFDLETTERSCHRIJVENDE, vingerwijzende vegan zou betamen. Maar in plaats daarvan heb ik eens diep ingeademd, mijn knokkels gekraakt en heb ik een gefundeerd antwoord geschreven. Dat is immers de enige manier waarop die misinformatie kan aangepakt worden: door echte informatie in de plaats te geven.
Ons weerwoord
Hieronder heb ik telkens paragraaf per paragraaf de argumenten in de tekst weerlegd (of gepoogd te weerleggen). De tekst van het artikel wordt schuin weergegeven, mijn eigen tekst staat gewoon normaal.1. Ham is even slecht als smarties
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------De Morgen: Over vlees bestaan een pak misverstanden, vinden voedingswetenschappers. Een aantal van hen is daarom bijeengekomen op een congres om de meest hardnekkige te ontkrachten. U kunt dus gerust weer charcuterie op de boterham van uw kinderen leggen, niet?
1. Ham is even slecht als smarties
Vlees heeft tegenwoordig een slecht naam en daardoor circuleren er ook veel onwaarheden over, stellen de deskundigen. Ook voor de Vlaamse voedingsdriehoek, die bepaalt hoe een gezond dieet eruitziet, wordt vlees in het verdomhoekje geduwd. Onverwerkt vlees staat er helemaal onderaan, naast boter. En alles wat verwerkt is, staat zelfs helemaal buiten de driehoek. Met daarbij de expliciete waarschuwing dat je er "zo weinig mogelijk" mag van eten.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
In deze introductie moeten we medelijden krijgen met dat "arme vlees" dat in de verdomhoek geduwd is door de Vlaamse voedingsdriehoek. Dat klopt, de nieuwe voedingsdriehoek raadt aan om minder vlees te eten en al helemaal geen bewerkt vlees meer (1). Maar hier moet je niet verontwaardigd over gaan doen, want deze adviezen worden opgesteld op basis van wetenschappelijke studies en op de stellingen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Die komen niet zomaar uit de lucht gevallen! Hieronder zie je een korte representatie van de klassificaties opgesteld door het IARC (International Agency for Research on Cancer), waarin bewerkt vlees in klasse 1 (kankerverwekkend) staat en rood vlees in klasse 2 (waarschijnlijk kankerverwekkend). Welke zichzelf respecterende gezondheidsorganisatie zou deze voedingswaren dan nog als broodnodig op de voedingsdriehoek plaatsen?
De Morgen: Wetenschappelijk is dat onfair, zeggen de experts, want daardoor wordt al het verwerkte vlees op een hoopje gegooid. Zo staat gekookte ham op dezelfde hoogte als fastfood of snoepgoed. Terwijl er toch een verschil is.
"Als je kijkt hoe gekookte ham gemaakt wordt," zegt bio-ingenieur Frédéric Leroy (VUB), "dan wordt dat enkel gekookt en gezouten. Veel van de goede voedingsstoffen die vlees bevat, zoals hoogwaardige eiwitten en andere nutriënten, blijven als het licht verwerkt is, nog steeds behouden. Soms is dat zelfs een goede manier om die stoffen in je dieet op te nemen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Laat ik er eerst op wijzen dat het heel makkelijk is om woorden te leggen in de mond van 'de experts' of zoals eerder in de tekst 'voedingswetenschappers' en 'deskundigen', om dan vervolgens slechts twee mensen aan het woord te laten in heel je artikel, waarvan één (Frédéric Leroy) dan ook maar een enkele zin mag zeggen. Nu, dit geheel terzijde.
Meer to the point: inderdaad, er is een verschil tussen fastfoods en vlees, daar is geen ontkennen aan. Maar het gaat niet om een verschil tussen 'slecht voor je' en 'goed voor je'. Het gaat om een verschil tussen 'slecht voor je' en 'heel heel slecht voor je'. Hoewel sommige soorten vlees minder ongezond zijn dan sommige fastfoods, maakt dat vlees niet plots gezond. Zoals we zullen zien, wordt deze tactiek vaak gebruikt in het artikel: zand in de ogen strooien om te doen uitschijnen dat vlees gezond is.
Wat deze paragraaf ons bovendien probeert duidelijk te maken, is dat er belangrijke voedingsstoffen in vlees zitten, die niet zomaar over het hoofd gezien mogen worden wanneer we vlees "in het verdomhoekje duwen". We spreken natuurlijk over "hoogwaardige eiwitten" en "andere nutriënten" (kan het nóg vager?).
*zucht*
Laten we het voor eens en voor altijd duidelijk maken, oké? Vlees heeft géén monopolie op eiwitten. Houd alsjeblieft eens op met eiwitten te gebruiken als excuus om te blijven vlees eten, want het hele argument slaat nergens op. Laat ik de Amerikaanse Academy of Nutrition and Dietetics eens citeren: "Vegetarian, including vegan, diets typically meet or exceed recommended protein intakes when caloric intakes are adequate." (2) Met andere woorden, elke vegan die zichzelf niet verhongert, krijgt meer dan genoeg eiwitten binnen.
Een andere studie (3) heeft zelfs aangetoond dat vegans meer eiwitten in hun bloed hebben dan vleeseters. Méér! "Ja maar, er zijn complete en incomplete eiwitten, en die variatie vind je alleen terug in vlees." Fout: dezelfde studie van de Academy of Nutrition and Dietetics heeft gevonden dat ook plantaardige diëten genoeg van beide soorten bevatten. Wil je toch meer eiwitten in je dieet toevoegen? Probeer dan eens bonen - het maakt niet uit welke. Eén enkele portie zwarte bonen voorziet al in 1/3 van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid (4).
Als we dus al die "hoogwaardige eiwitten", zoals dat zo mooi gezegd wordt, perfect kunnen verkrijgen uit plantaardige voeding (waar enkel extra voordelen voor je lichaam aan verbonden zijn, zoals vezels en antioxidanten), zeg mij dan eens waarom je dan nog zou kiezen voor ham, en al dat toegevoegde zout, al die cholesterol en al dat verzadigd vet riskeren?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Morgen: Volgens Leroy kun je ham dan ook helemaal niet vergelijken met chicken nuggets of ander fastfood, dat voedingswetenschappers "ultra-processed" noemen. Als je verwerkt vlees nog eens gaat frituren, zoals dat bij de meeste snacks gebeurt, is het effect voor de gezondheid uiteraard slecht. "Zeker als je er dan ook nog eens een milkshake bij drinkt.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Opnieuw: chicken nuggets zijn ongezonder dan ham, maar dat maakt ham niet plots gezond.
2. Charcuterie eten is het nieuwe roken
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Morgen: De Greenpeace-campagne rond Maya de Bij, die sigaretten uitdeelt aan kinderen, wou er nog eens de aandacht op vestigen. Verwerkt vlees, denk aan ham, preparé of andere charcuterie, is erg ongezond. Ergo: wie er te veel van eet, krijgt geheid kanker.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bij deze laatste zin begon ik al behoorlijk kwaad te worden. Door het zo kort door de bocht te stellen en het ironische 'ergo' te gebruiken, doet de auteur uitschijnen dat de stelling dat charcuterie kanker veroorzaakt allemaal maar paniekdoenerij is en op niets gefundeerd is. Zoals we echter gezien hebben, wordt bewerkt vlees (met daaronder charcuterie) door het IARC geclassificeerd als klasse 1 kankerverwekkende stoffen. Daarmee staat het in dezelfde categorie als alcohol en roken. Niemand heeft ooit beweerd dat je "geheid" (serieus, wie gebruikt dat woord nu nog?) kanker krijgt van charcuterie, net zoals je niet "geheid" kanker krijgt van roken. Je verhoogt je kans er alleen maar drastisch mee. Ergo: hier worden woorden in de mond gelegd die nooit zo gezegd geweest zijn.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Morgen: De campagne van Greenpeace verwees voor de wetenschappelijke data terug naar de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die inderdaad lijkt te stellen dat verwerkt vlees behoort tot de zogenaamde groep 1: 'kankerverwekkend voor mensen'. Nog volgens gegevens van het Global Burden of Disease-project overlijden jaarlijks 34.000 mensen aan de gevolgen van een dieet dat veel verwerkt vlees bevat.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dit is echt grappig. Hier kan de auteur niet anders dan effectief verwijzen naar de gegevens van de studie van het IARC, die we al enkele malen vermeld hebben, want anders zou hij flagrante onwaarheden vertellen. Maar hij kan het toch niet laten om er enkele woordjes van ongeloof in te laten sluipen: "die inderdaad lijkt te stellen". Nu moet je mij eens vertellen waarom ze slechts lijken te stellen. Ze stéllen dit gewoon, punt. Opnieuw een tactiek om zand in de ogen te strooien.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Morgen: Toch wil professor Stefaan De Smet (UGent) daar enige kanttekeningen bij maken. Hij werkte trouwens zelf mee aan een rapport van het International Agency for Research on Cancer (IARC), waar het WHO zich dan weer op baseert. "Greenpeace heeft de wetenschappelijke data daar misbruikt", zegt De Smet. "De IARC heeft gesteld dat een hoog verbruik van vleeswaren een licht verhoogd risico op darmkanker inhoudt. Maar dan moet het al meerdere keren per dag op het menu staan. Ik vergelijk het graag met zonlicht. Overdreven blootstelling is zeker schadelijk, maar dat betekent niet dat je niet in de zon mag lopen. Integendeel. Je kunt dus niet zomaar stellen dat alle vleeswaren ongezond zijn."
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Laten we beginnen met "maar dan moet het al meerdere keren per dag op het menu staan". Hier wordt dus toegegeven dat charcuterie wel degelijk darmkanker kan veroorzaken als het meerdere malen op een dag geconsumeerd wordt. Maar wel met de impliciete boodschap: wie is er nu zo gek om meerdere keren per dag bewerkt vlees te eten? Goh, ik gok zowat het grootste deel van de bevolking eigenlijk. Wat charcuterie op je boterham bij de lunch elke dag, en dan 's avonds een worst, cordon blue, hamburger of wat spek. Hoeveel mensen eten niet op die manier? Als je ook constant de boodschap van de media krijgt dat het allemaal wel meevalt met dat bewerkt vlees, waarom zou je dan ook van dit patroon afstappen? Dat minimaliseren stuit me echt tegen de borst. Heel veel mensen eten meerdere keren per dag bewerkt vlees!
Trouwens: Greenpeace heeft geen wetenschappelijke data "misbruikt". Wat het de wereld ingestuurd heeft, is een parodie. Een parodie kunnen we definiëren als een "spottende nabootsing, waarbij eigenschappen van het origineel overdreven of uitvergroot worden". Natuurlijk promoot Maya de Bij geen sigaretten, maar ze promoot wel andere dingen die óók ongezond zijn (niet enkel charcuterie, maar ook koekjes en snoepjes). Het is een uitvergroting, een overdrijving. Maar daarom moet het niet meteen als irrelevant aan de kant geveegd worden ook.
Bovendien is de vergelijking met zonlicht echt compleet gestoord. Zonlicht is gezond en zelfs noodzakelijk in bepaalde hoeveelheden. Charcuterie wordt niet plots gezond en al zeker niet noodzakelijk in kleine porties. Geen enkele, maar dan ook geen énkele studie toont aan dat het eten van charcuterie in "matige" hoeveelheden gezond of voordelig is. Niemand gaat tekorten krijgen of ziek worden door het weglaten van charcuterie uit zijn dieet, terwijl iemand die geen zonlicht krijgt wél nadelen voor zijn gezondheid ondervindt. Conclusie: charcuterie is niet gelijk aan zonlicht. Maar dat wist je hopelijk wel al.
3. Rood vlees veroorzaakt darmkanker
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------De Morgen: In hetzelfde rapport van het IARC (uit 2015), waarin staat dat er door het eten van verwerkt vlees een grotere kans op darmkanker bestaat, wordt er ook met een waarschuwend vingertje naar rood vlees gewezen. Hoewel minder schadelijk, zou het toch zeer nefast zijn voor het menselijk lichaam.
Het rapport, dat doorgaat op 800 wetenschappelijke studies, stelt dat er een verband is tussen het eten van rood vlees en darmkanker. Maar daarmee is zeker niet alles gezegd, vindt professor De Smet. "Wat bijvoorbeeld nog niet duidelijk is," zegt hij, "is in hoeverre andere factoren zoals een slechte levensstijl of roken meespelen in de resultaten. Daar kan men nu nog niet genoeg op corrigeren."
Eigenlijk hebben de wetenschappers voor het rapport proberen onderzoeken hoe sterk het verband is tussen rood vlees en dikkedarmkanker, maar dat is nog niet volledig bewezen - men is er zelfs veel minder zeker van dan bij verwerkt vlees.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Als je een wetenschappelijke studie opstelt die een link moet duidelijk maken tussen een voedingsstof en een bepaalde aandoening, moet je altijd tot op een bepaalde hoogte corrigeren op factoren zoals leeftijd, inkomen, levensstijl e.d. Zo niet, dan kan je onderzoek simpelweg niet overtuigend en sluitend zijn en moet je dit in je conclusie duidelijk maken. Van de 800 studies waarop het IARC zich baseert, zal een groot deel dan ook zeker gecontroleerd hebben op levensstijl, vermoed ik.
Akkoord, je kan zo'n dingen nooit helemaal uitsluiten. Er bestaat niet zoiets als de perfect studie waarin geen enkele externe factor de resultaten heeft beïnvloed. Maar dat wil niet zeggen dat de gebundelde resultaten van 800 wetenschappelijke artikels zomaar van tafel mogen geveegd worden! Zelfs met de invloed van enkele externe factoren, duiden deze onderzoeken toch behoorlijk duidelijk op een opvallende tendens: hoe meer rood vlees gegeten werd, hoe groter de kans op darmkanker. Deze Harvard studie (5) concludeert zelfs dat het regelmatig consumeren van rood vlees zorgt voor een algemene hogere mortaliteit (je gaat dus sneller dood). Het is misschien niet sluitend genoeg bewezen voor mensen zoals Stefaan De Smet, maar dat komt ongetwijfeld nog wel.
In de jaren '60 begonnen de eerste onderzoeken erop te wijzen dat er een link was tussen roken en kanker, maar toch bleef de tabaksindustrie volhouden dat deze bewijzen nog niet sluitend genoeg waren en dat matig roken geen kanker veroorzaakte. Nu, enkele generaties later, is het algemeen aanvaard dat roken kanker veroorzaakt. Het ziet ernaar uit dat we dezelfde richting uitgaan met het eten van charcuterie en rood vlees. Sommige mensen blijven schreeuwen dat het bewijs nog niet sluitend genoeg is en dat alles "in mate" gezond is. Maar de tekenen zijn er en het is slechts een kwestie van tijd tot de wetenschap een echt sluitend bewijs kan formuleren. Maar waarom zou je daarop wachten als je nu al kan stoppen met het eten van vlees? Waarom zou je het risico blijven nemen?
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Morgen: Uit het rapport blijkt ook vooral dat het eten van meer of minder rood vlees een relatief effect heeft op je kans om kanker te krijgen. Als iemand per dag 100 gram meer rood vlees eet, dan stijgt die kans met 17 procent. "Dat betekent dus niet dat je het niet meer mag eten", zegt De Smet. "Rood vlees heeft wel degelijk een plaats in ons dieet, maar je moet de voordelen afwegen tegenover het risico. Daarom zegt de WHO dat het prima is om tot 500 gram rood vlees te eten per week."
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Of! Gek idee: misschien moet je het risico helemáál elimineren door gewoon geen rood vlees meer te eten? "Als je maar een klein beetje eet, heb je maar een klein beetje kans op kanker." Sorry, maar dat is voor mij geen overtuigend argument. Als iemand je een nieuwe, onbekende vrucht zou aanbieden en zou zeggen "Heel lekker hoor! Alleen ja, er is een héél lichtjes verhoogde kans op kanker als je deze opeet, maar echt heel weinig maar hoor!", zou je die dan echt eten?
Laten we het even hebben over de "voordelen" die prof. De Smet hier vermeldt. We moeten de voordelen die vasthangen aan vlees afwegen tegenover het risico om kanker te krijgen. Welke voordelen? Ik had echt dolgraag gehad dat prof. De Smet hier dieper op ingegaan was, want ik kan werkelijk geen énkel voordeel bedenken. Tenzij je natuurlijk het immens verwoestende effect op ons leefmilieu, de gigantische waterverspilling per stukje vlees, en het oneindige dierenleed in de vleesindustrie als voordelen beschouwt? Laten we ook de kleine (maar héél kleine!) kans op kanker niet vergeten! Niets dan voordelen!
Bedoelt hij soms de "hoogwaardige eiwitten en andere nutriënten" die eerder vermeld werden? Zoals we al gezien hebben, kan je alle eiwitten perfect verkrijgen zonder het verhoogde risico op kanker er gratis bij te krijgen. En zoals we straks zullen zien, zijn er ook geen "andere nutriënten" die het eten van vlees rechtvaardigen.
Er. Zijn. Gewoon. Géén. Voordelen. Aan. Het. Eten. Van. Vlees.
4. We eten allemaal te veel vlees
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------De Morgen:
Een ander groot misverstand waar je volgens sommige experts de gevolgen al van begint te zien, is dat we met zijn allen te veel vleesproducten op ons bord krijgen. Hoewel sommige mannen van middelbare leeftijd hun gebruik wat mogen terugschroeven, zouden anderen het misschien beter wat opdrijven. "De Britse wetenschappelijke adviescommissie voor voeding (SACN) legt de lat op 70 gram rood en bewerkt vlees per dag", zegt voedingsconsulente Carrie Ruxton. "Maar uit gegevens blijkt dat mannen gemiddeld 80 gram per dag eten en vrouwen slechts 40."
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ik heb gezocht naar deze aanbevelingen van het SACN, maar kan deze niet terugvinden. Wat ik wel gevonden heb, is dat het SACN zich als organisatie toespitst op ijzer en ervoor wil zorgen dat mensen genoeg ijzer opnemen. Het lijkt mij dus dat de reden waarom het SACN deze aanbevelingen geeft, is omdat er veel ijzer zit in vlees en omdat ze er op die manier voor willen zorgen dat mensen genoeg ijzer binnenkrijgen.
Alleen is ijzer echt geen probleem op een vegetarisch of veganistisch dieet. Laat mij eens een artikel uit 2010 citeren: "Vegans consume ... more carbohydrate, fibre, vitamins A, C, B6 (folate), B9, potassium, magnesium, manganese, copper and iron..." (6). Deze studie onderzocht welke voedingsstoffen meer of minder werden geconsumeerd bij vegans, en vond dat vegans méér ijzer consumeren dan de rest van de bevolking. Méér ijzer. Dat is ook niet moeilijk, als je bedenkt dat linzen, bonen, tofu, noten, zaden en groene bladgroenten boordevol ijzer zitten.
Het probleem met ijzer is meestal niet de hoeveelheid ijzer die gegeten wordt, maar een slechte opname van het ijzer naar je bloed. Dat hangt vooral af van hoe je lichaam functioneert, en in mindere mate van wat je eet. Daarom hebben ook zo veel vleeseters (vooral vrouwen) last van ijzertekort, ongeacht hoe veel vlees ze eten.
Vaak wordt hierbij het verschil tussen heem ijzer en non-heem ijzer aangehaald. Heem ijzer is een vorm van ijzer die enkel in dierlijke producten te vinden is, terwijl non-heem ijzer enkel in plantaardige producten zit. Heem ijzer wordt beter door het lichaam opgenomen, wat daarom vaak als argument pro-vlees gebruikt wordt. Maar een belangrijke opmerking hierbij is dat er aanwijzingen zijn dat heem ijzer kankerverwekkend is (7, 8). Het is dus wellicht één van de componenten die ervoor zorgen dat er een link bestaat tussen het eten van rood vlees en darmkanker. Je krijgt wel veel ijzer binnen, maar het verhoogt ook telkens je kans op kanker een klein beetje.
Als je dus gewoon zorgt dat je genoeg non-heem ijzer binnenkrijgt (wat helemaal niet moeilijk is: roer gewoon wat zwarte bonen en spinazie door je rijst), ben je helemaal safe, zonder je zorgen te moeten maken over heem ijzer, cholesterol of verzadigd vet. Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat het eten van vitamine C samen met non-heem ijzer ervoor zorgt dat de opname van ijzer verdrievoudigd wordt, wat neerkomt op een grótere opname dan bij heem ijzer (9). Met andere woorden, sprenkel nog wat citroensap over je rijst met bonen en spinazie, en je bent een echte ijzer-BOM aan het eten.
Eten mensen dan te veel vlees? Hierop kunnen we volmondig "ja!" antwoorden, want elk stuk vlees is onnodig en draagt bij aan je kans om kanker te krijgen. De Vlaamse voedingsdriehoek had gelijk toen ze aanraadden om meer groenten, fruit en granen te eten, en minder vlees.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De Morgen: Omdat vlees een heel aantal belangrijke voedingsstoffen bevat, bijvoorbeeld ijzer (dat je energiepeil opkrikt), of zink (dat goed is voor je immuniteit en je vruchtbaarheid), moeten volgens Ruxton zeker vrouwen, kinderen en ouderen iets meer vlees eten. "Je ziet nu al dat vrouwen in het VK kampen met ijzertekort", zegt Ruxton. "Ouderen zouden beter wat meer vlees achter de kiezen steken omdat hun spiermassa afneemt en vlees aminozuren bevat waarmee je spieren kunt opbouwen. Kinderen hebben dan weer nutriënten nodig om te groeien."
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Er is zo veel in dit stukje tekst dat zo fout is....
Over het ijzer ga ik zelfs niet meer spreken, dat is hopelijk al duidelijk genoeg. Wat zink betreft, daar bestaan meer dan genoeg plantaardige bronnen voor, die je aderen niet dichtslibben, die ons milieu niet om zeep helpen en waarvoor geen dier is moeten doodgaan. Bijvoorbeeld: 100 gram pompoenzaadjes is al 80% van je dagelijkse behoefte aan zink. Een studie (10) toont trouwens aan dat vegans iets minder zink opnemen dan omnivoren, maar niets problematisch en ook zeker niet minder dan vegetariërs. Je hoeft jezelf dus niet bloot te stellen aan allerlei risico's om zink binnen te krijgen.
Het is zo schrijnend dat vooral vrouwen en kinderen hier aangespoord worden om meer vlees te eten. De hormonen die van nature aanwezig zijn in vlees (óók in biologisch vlees: het is het product van een levend wezen, dus er zitten altijd hormonen in) kunnen de hormonenspiegel van meisjes en vrouwen zodanig van slag brengen dat het hun reproductiesysteem in de war brengt, met alle gevolgen van dien (11). Bovendien is aangetoond dat het eten van dierlijke eiwitten (je weet wel, die "hoogwaardige eiwitten") tijdens de zwangerschap allerlei negatieve gevolgen kan hebben voor de ongeboren baby (12). Er is ook aangetoond dat kinderen niet genoeg groenten en fruit eten (13) en dat peuters van slechts drie jaar oud al de aanzet tot aderverkalking in hun aderen vertonen - het gevolg van te veel cholesterol en verzadigd vet (14). Moet je dan echt gaan aanbevelen dat vrouwen en kinderen méér vlees gaan eten?
Laten we het dan nog even hebben over de verminderde spiermassa in ouderen. Dat heeft nu werkelijk niets te maken met het zogenaamd eten van te weinig vlees. Als er één generatie is die veel vlees eet, is het toch wel die van onze grootouders? Het feit dat ook zowat élke oudere boven de 60 jaar een te hoge cholesterol heeft, doet ons ook vermoeden dat ze niet weinig vlees eten. Bovendien heeft een gebrek aan lichaamsbeweging zeker ook iets te maken met vermindering van spiermassa. In elk geval is het niet het ontbreken van eiwitten en aminozuren, zoals hier gesuggereerd wordt. Aminozuren zijn de kleinere onderdeeltjes waarin eiwitten worden opgebroken in je spijsverteringsstelsel, dus hier wordt alwéér het eiwitten-argument aangehaald - dat, zoals we gezien hebben, werkelijk nergens op gebaseerd is.
*oogrol*
Nog niet overtuigd dat je spieren kan aanmaken op een dieet dat geen vlees bevat? Ik geef je graag het volgende lijstje vegan bodybuilders op YouTube mee: Jon Venus (15), Brian Turner (16), Jehina Malik (17), Naturally Stephanie (18), Vegan Gains (19) en Vegan Physique (20). Het ontbreken van spiermassa bij ouderen heeft dus werkelijk niets te maken met het eten van te weinig vlees.
Kort nog iets over de kinderen die nutriënten nodig hebben om te groeien: inderdaad, maar die kan je ook ergens anders dan in vlees vinden, zoals we al ettelijke malen aangehaald hebben. Laat ik ook nog even terugkomen op het feit dat kinderen niet genoeg groenten en fruit eten (21) en dat peuters van slechts drie jaar oud al de aanzet tot aderverkalking in hun aderen vertonen - het gevolg van te veel cholesterol en verzadigd vet (22). We zouden dus eerder kinderen moeten aansporen wat meer hun vlees te laten staan, lijkt mij. Ik wil graag ook nog even het standpunt van de American Dietetic Association citeren: "Well-planned vegetarian diets are appropriate for individuals during all stages of the life cycle, including pregnancy, lactation, infancy, childhood, and adolesence, and for athletes." (23).
5. Varkensvlees leidt tot hart- en vaatziekten
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------De Morgen:
Professor De Smet vergelijkt dit met de aanname dat je van eieren te eten ook een hartaanval zou krijgen. "Dat is geen probabiliteit", zegt hij. "Recente studies met betere statistische gegevens hebben dat ontkracht."
Ook het idee dat er een verband is tussen varkensvlees, cholesterol en hart- en vaatziekten lijkt om dezelfde reden niet meer te kloppen. Dit verband zag het licht in de jaren 50 en 60, op basis van onderzoek dat toen uitwees dat er een "hypothetisch" verband was tussen de drie. Varkensvlees zou veel verzadigde vetten bevatten, die dan weer slecht zijn voor het hart. "Maar die hypothese heeft sindsdien aan geloofwaardigheid verloren", zegt professor De Smet. "De cholesterol die je via de voeding inneemt is verwaarloosbaar in vergelijking met wat je lichaam sowieso al aanmaakt. Al kunnen we het natuurlijk niet aanraden aan risicopersonen.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ik dacht niet dat het mogelijk was, maar het artikel heeft het beste voor het laatste gehouden. Eerlijk waar, ik verslikte me in mijn water toen ik dit las.
Wat hier beweerd wordt, is dat het eten van cholesterol niet leidt tot een hogere cholesterol en dat een hoge cholesterol niet leidt tot hart- en vaatziekten. (Diep ademhalen en rustig blijven.) Dit is echt de grootste berg stierenstront die ik ooit onder ogen genomen heb (pardon my French).
Om een studie uit 1992 te citeren: "Serum [blood] cholesterol concentration is clearly increased by added dietary cholesterol." (24) Met andere woorden: wat je eet, gaat een effect hebben in je bloed. Logisch, toch? Een andere studie (25) toont het heel mooi aan met een grafiekje:
Hoe komt prof. De Smet er dan bij dat dit allemaal niet waar is? Wel, sommige studies zijn speciaal opgezet om dubieuze resultaten te bekomen, zoals deze (28). Zij maken misbruik van het feit dat mensen die reeds een verhoogde cholesterol hebben minder sterk reageren op het eten van cholesterol. De mensen met een lagere cholesterol reageren sterker en worden dan afgedaan als "hyperresponders" - uitzonderingen die hypergevoelig reageren. Als je dan bedenkt dat de overgrote meerderheid van de mensen in onze westerse samenleving een te hoge cholesterol heeft, is het niet zo moeilijk om proefpersonen te vinden voor een studie die aantoont dat het eten van cholesterol een verwaarloosbaar effect heeft op je bloed-cholesterol (29).
De ideale grens voor LDL-cholesterol (zogenaamde "slechte cholesterol"), om werkelijk 0% kans te hebben op een hartaanval, is 70 ml/dl. De enige bevolkingsgroep die hieronder zit, zijn de veganisten (30: omnivoren hadden 123 en vegetariërs 101). Wil je dan zeggen dat dit opnieuw toeval is, en dat wat we eten hier helemaal niets mee te maken heeft? Wil je zeggen dat het programma van dr. Ornish (31), waarbij hij hartpatiënten op een plantaardig dieet zet en hen volledig geneest van hun aderverkalking en hun kans op hartaanvallen tot bijna niets terugdringt, dat dit ook allemaal leugens zijn?
De National Heart, Lung and Blood Institute stelt heel duidelijk dat cholesterol in het bloed de oorzaak is van aderverkalking en dus van hart- en vaatziekten (32). Dat is ook logisch, cholesterol is een soort slijmerig vet, dat ophoopt in je aderen en op de duur je aderen verstopt of soms zelfs doet scheuren.
Het feit dat de nummer 1 doodsoorzaak in de westerse wereld hart- en vaatziekten zijn, en dat dit vandaag de dag veel meer voorkomt dan vroeger, het feit dat het merendeel van de oudere bevolking een chronisch te hoge cholesterol heeft, dat is dan allemaal maar normaal? Onze veranderde eetgewoontes hebben hier helemaal niets mee te maken?
Maak dat de ganzen wijs.
Het doet mij veel verdriet dat zo'n onwaarheden, zonder nuancering of fundering, zomaar gepubliceerd kunnen worden. Want je weet dat er mensen zijn die hier volledig in mee zullen gaan en die er een excuus in zullen vinden om hun slechte gewoontes voort te zetten. Mensen horen graag goed nieuws over hun slechte gewoontes. Ik hoop in elk geval een hulpstuk geschreven te hebben voor die mensen die in een discussie zitten met de professoren De Smets van deze wereld.
Als je helemaal tot hier gelezen hebt: je bent een ware held! Als beloning krijg je van ons een foto van een schattig biggetje, want wees nu eerlijk, wie zou dit snoesje ooit willen opeten?
![Pin It](http://pinterest.com/pin/create/button/?url=https://planternatief.blogspot.com/2018/06/mythes-over-vlees-gefileerd-onze-respons.html&media=https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFyg0uy9WwWY1dZJNIWEUQ25aFuT1lHn5b1Np1_UkSjGtS5CYtOrUsCgXU4PWS35i3A1EsSyZmT5GBZm5_Y_ZfNEyw-Cl2BwUQrp7M37705U0F17-84VAJ4ALol_19uVnhOMFmGyu8SFRQ/s400/pexels-photo-518543.jpeg&description=We kregen vorige week een artikel onder onze neus geschoven, genaamd "Rood vlees veroorzaakt darmkanker, en vier andere mythes over vle...){kind=link}
0 reacties:
Een reactie posten